Doktor od siatkówki

Docent doktor Grzegorz Grządziel jest kierownikiem Zakładu Piłki Siatkowej AWF im. Jerzego Kukuczki w Katowicach. Naukową drogę rozpoczął jednak od prac badawczych nad psychologią społeczną, gdyż wówczas w Polsce nie było specjalistów, którzy mogli w sposób kompetentny ocenić opracowania dotyczące… siatkówki.

Najważniejsze elementy różniące siatkówkę od innych gier zespołowych to...

Różnic jest około 35. Najważniejsze jednak to sposób liczenia punktów i brak bezpośredniego kontaktu z rywalem. Kolejnym elementem są pewne prawidłowości występujące w siatkówce. Na przykład: jeśli zespół prowadzi 2:0 i traci seta trzeciego to zazwyczaj przegrywa cały mecz, albo: po wysokim zwycięstwie w secie zazwyczaj przegrywa się kolejną partię. W swojej pracy poszukuję kolejnych prawidłowości i staram się je weryfikować. Oczywiście nie tylko po to aby je stwierdzić, ale również staram się wskazać formy rozwiązywania problemu.

Czy siatkówka jest wdzięczną materią badawczą?

We wszystkich grach oprócz praktyki istnieje teoria dyscypliny. Siatkówka ze względu na swą specyfikę jest bardzo wdzięcznym polem badawczym. Niestety u nas nie zawsze potrafimy te elementy połączyć. Dobrym przykładem takiej spójności może być czeski hokej, gdzie wiedza z tej gry emanuje na inne dyscypliny. Drugi przykład pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, gdzie praktyka musi być poparta badaniami naukowymi. Amerykanie nigdy nie pozwalają sobie na eksperymenty bez podbudowy naukowej. W sporcie profesjonalnym nie ma bowiem miejsca na działania intuicyjne. Jeśli nawet się zdarzają to muszą być natychmiast weryfikowane naukowo.

Skąd wzięły się sukcesy polskich reprezentacji w latach 2003, 2005, 2007 i 2009, bo raczej nie z podbudowy naukowej?

W Polsce raczej wiemy dlaczego przegrywamy. Mniej uwagi poświęcamy na analizę sukcesów. Nasze mistrzostwa Europy i medale mistrzostw świata i Starego Kontynentu są wynikiem wyjątkowej zdolności do podejmowania trudnych zadań. Rok temu nasi siatkarze popełniali mniej błędów niż rywale. Srebrny medal mistrzostw świata to efekt zmian wprowadzonych przez Raula Lozano, z jednym zastrzeżeniem: trener naszej drużyny, jako ideał stawiał Brazylię. W bezpośrednim starciu o mistrzostwo globu biało-czerwoni nie przełamali kompleksu wobec rywali a trener nie potrafił im w tym pomóc. To mistrzostwo przegraliśmy w sferze psychologicznej.