Opracowany przeze mnie materiał dotyczy pewnej formy gier uproszczonych, która może być stosowana wśród różnych (pod względem zaawansowania) grup ćwiczebnych.System opiera się na rywalizacji zespołów trzyosobowych i w istocie nie jest niczym nowym natomiast opracowanie tabelaryczne (m.in. w formacie arkusza kalkulacyjnego Excel), zasady awansów i spadków, oraz Ranking stanowić będzie z pewnością duże udogodnienie dla trenerów i zwiększy atrakcyjność zajęć.

WPROWADZENIE

Zawodnicy podczas treningu „ligi trójek” rozegrają w trzyosobowych zespołach 10 spotkań, z których każde odbędzie się w innym składzie. Kształtuje to w młodym siatkarzu umiejętność szybkiego dostosowania się do sytuacji, do zespołu, w jakim zagra spotkanie, a trenerowi daje obraz, który z zawodników jest w stanie „pociągnąć” do zwycięstwa każdy zespół.
Z racji tej, że rozgrywki mają mieć charakter cykliczny najlepiej ustalić jeden dzień, w którym co tydzień lub dwa odbywałyby się turnieje. Rozpoczynając rozgrywki musimy podzielić naszych zawodników na grupy. Możemy to zrobić na dwa sposoby:

Trener w wyniku własnych obserwacji wybiera 6 najlepszych zawodników, którzy utworzą pierwszą ligę, następnie na tej samej zasadzie wybiera 6 do drugiej ligi i 6 do ligi trzeciej. Jeśli mamy więcej zawodników tworzymy ligę czwartą lub tzw. „poczekalnię”, w której zawodnicy podczas „Ligi trójek” wykonują określone działania wytyczone przez trenera. Jeśli chcemy by czynnie w lidze uczestniczyli wszyscy możemy jako szóstego zawodnika w III lidze wystawić parę zawodników – którzy co mecz będą się zmieniać. Tak samo można zrobić z zawodnikiem nr 5.

Trener obsadza zawodnikami równomiernie pod względem umiejętności wszystkie trzy grupy. Po zakończeniu pierwszego turnieju dwóch najlepszych graczy z każdej grupy utworzy w następnym turnieju I ligę, zawodnicy z miejsc 3 i 4 trafią do ligi II a zawodnicy z miejsc 5 i 6 utworzą ligę III. W tym przypadku punkty do Rankingu zawodnicy zaczną „zarabiać” od 2 turnieju.

W każdej lidze zostanie rozegranych 10 meczy. Musimy zdecydować się na metodę rozgrywania spotkań.

Gra na czas – każdy mecz zaczyna się i kończy jednocześnie (w I,II i III lidze) na sygnał prowadzącego. Należy zaznaczyć, że gdy sygnał kończący spotkanie zabrzmi w momencie trwania akcji nie wolno jej przerwać! Jeżeli po upływie czasu jest remis, dogrywamy ostatnią, rozstrzygającą o zwycięstwie akcję (w siatkówce nie ma remisów!). Zaletą tej metody jest możliwość określenia czasu, jaki będzie nam potrzebny do rozegrania turnieju.

Gra na punkty – ustalamy punkt docelowy, ustalamy czy gramy do przewagi dwóch pkt. czy nie i możemy zacząć turniej. W tym przypadku mecze w każdej z lig kończyć się będą różnie stąd trudniej będzie nam określić czas rozgrywek, natomiast sam sposób liczenia punktów bardziej przypomina sytuację z parkietu.

Połączenie obu sposobów – zasady gry takie jak w pierwszej metodzie. Po zakończeniu regulaminowego czasu, każda liga ustala punkt docelowy meczu. Do wyższego wyniku, jaki osiągnął jeden z zespołów dodajemy dwa punkty i dogrywamy już bez pomiaru czasu pozostałą część meczu, np.: po sygnale kończącym regulaminowy czas w lidze II wynik głosił: 12:9 – i tak do liczby 12 dodajemy w domyśle 2 pkt. (=14) i od stanu 12:9 gramy mecz do momentu, gdy któryś z zespołów zdobędzie punkt 14.

SYSTEM „LIGI TRÓJEK”

JAK WYPEŁNIAĆ TABELĘ

• Ilość zawodników: 18 (lub wielokrotność liczby 6),
• Ilość boisk: 3 (na każdym 6 zawodników – 1 boisko),
• Czas gry: 3 min. (lub inny wariant)
• Wymiary boiska: 3x12m., 3x18m., 4,5x14m., 4,5x18m.

Kolumna „A”

zawiera indywidualne numery zawodników, którymi przez pozostałą część turnieju będziemy się posługiwać. Każdy gracz musi zapamiętać swój numer. Tej kolumny nie zmienimy – jest zablokowana.

Kolumna „B”

zawiera imiona i nazwiska graczy w poszczególnych ligach. Jest to tabela czynna – możemy w niej zapisywać imiona, nazwiska lub ksywki zawodników. Należy pamiętać o tym, że te imiona, nazwiska lub ksywki MUSZĄ być identyczne z tymi wpisanymi w tabeli RANKING. Wielkość liter nie ma znaczenia natomiast uwagę należy zwrócić na polskie znaki, kropki, spacje itp.

Kolumna „C”

kolor niebieski - składy (numery graczy) na poszczególne mecze, np.: mecz pierwszy zagrają gracze z numerami 1,2,3 przeciw graczom pozostałym czyli 4,5,6, w meczu drugim zagrają zawodnicy z nr. 1,2,4 przeciw 3,5,6, itd. Komórki zablokowane – nie zmieniamy w związku z tym ich zawartości.
kolor pomarańczowy - tu wpisujemy wyniki spotkań, np.: mecz trzeci pomiędzy zawodnikami z nr. 1,2,5 a 3,4,6 zakończył się wynikiem 6:11, czyli wygrali zawodnicy 3,4,6 i w tabeli wpisujemy:

w pozostałych komórkach w obszarze C system automatycznie zapisze punkty, które będą wynikiem różnicy między zdobytymi a utraconymi punktami w danym spotkaniu. W powyższym przykładzie będzie to 5 dla zawodników 3,4 i 6 i -5 dla graczy z numerem 1,2 i 5. Komórki są zablokowane.

Kolumna „D”

tu system automatycznie zapisze liczbę odpowiadającą ilości wygranych pojedynków przez danego zawodnika, jest to inaczej mówiąc liczba odpowiadająca ilości dodatnich wartości we wszystkich 10-ciu komórkach. Za mecz wygrany 1 pkt. za przegrany – 0 pkt. Np.:

w tym przykładzie zawodnik nr 3 (Bogdan) przegrał jedynie 3 z 10 pojedynków i zgromadził tym samym 7 „dużych punktów”.

Kolumna „E” Ratio

w tym miejscu system obliczy stosunek punktów zdobytych do straconych odpowiadających danemu zawodnikowi (stosunek małych pkt.). W przypadku, gdy w kolumnie „D” między dwoma lub więcej zawodnikami zachodzi remis, wtedy właśnie wynik z kolumny „E” decyduje o zajętym miejscu.

Kolumna „F”

tutaj system automatycznie przyzna miejsce zajęte przez zawodnika w całym turnieju w swojej lidze. Miejsce rzutuje bezpośrednio na punkty, jakie system przyzna danemu zawodnikowi do Rankingu oraz o spadku lub awansie z ligi. Tabelki z punktami do Rankingu umieszczono obok każdej tabelki turniejowej.

ZASADY AWANSÓW I SPADKÓW W LIGACH

Po zakończeniu rozgrywek w danym dniu i przyznaniu premii punktowych musimy ogłosić rotację, czyli ustalić, w jakich ligach zagrają poszczególni gracze w następnym turnieju. I tak:

• Zawodnicy, którzy w I lidze zajęli 5 i 6 miejsce spadają do ligi II;
• Zawodnicy, którzy w II lidze zajęli 1 i 2 m. awansują do ligi I;
• Zawodnicy, którzy w II lidze zajęli 5 i 6 m. spadają do ligi III;
• Zawodnicy, którzy w III lidze zajęli 1 i 2 m. awansują do II ligi;
• Zawodnicy, którzy zajęli 1,2,3 i 4 m. w I lidze, 3 i 4 w lidze II oraz 3,4,5 i 6 w III lidze pozostają w swoich ligach.

TABELA „RANKING”

Po każdym turnieju zawodnik powinien dowiedzieć się, na którym miejscu zakończył rozgrywki. Za zajęte miejsce otrzyma punkty do Rankingu. Ranking to tabela, w której system zapisuje i sumuje punkty „zarobione” przez zawodnika w danej lidze. Im wyższa liga i miejsce w niej zajęte tym wyższa premia punktowa dla zawodnika.

Tabela Ranking jest prawie w całości obsługiwana przez system. Jedynymi komórkami jakie możemy edytować to te w kolorze pomarańczowym. W komórkach pionowych wpisujemy nazwiska, imiona lub ksywki naszych zawodników (strzałki czerwone), w komórkach poziomych wpisujemy wygodne dla nas informacje dotyczące danej kolejki, np. data, miejsce itp. (strzałki niebieskie)

Przy wpisywaniu do tabel turniejowych i tabeli Ranking należy pamiętać o bardzo ważnej zasadzie: nazwiska, imiona czy ksywki jakimi nazwiemy naszych zawodników muszą być identyczne we wszystkich tabelach oraz musimy tak już nazywać gracza we wszystkich kolejkach. O ile wielkość liter nie ma tu znaczenia to niewielkie nawet zmiany w imieniu czy ksywie spowodują że system nie odnajdzie naszego gracza i nie przydzieli mu punktów w tabeli Ranking, np.

W 3 kolejce rozgrywek dołączył kolejny gracz o ksywce Giba. Wpisaliśmy go zgodnie z zasadami do III ligi.

nasz Giba zajął przykładowo 3 miejsce w III lidze.
Przechodzimy do tabeli Ranking i dopisujemy go w pierwszej wolnej komórce w kolumnie Nazwisko. W następstwie tego system automatycznie dopisze mu w Rankingu 7 „zarobionych” w trzeciej kolejce punktów i uplasuje go w kolejności ogólnej na 19 pozycji.

gdybyśmy zamiast słowa „Giba” wpisali „Giba.” system niestety nie rozpozna tego zawodnika ponieważ szukać będzie Giby z kropeczką. W następstwie czego nie dopisze nowemu graczowi punktów w Rankingu.

WARIANTY

W zależności, z jaką grupą pracujemy możemy zastosować szereg dodatków, bonusów czy uproszczeń, np.:

• zwycięstwo w akcji, którą zespół rozegrał w trzech odbiciach daje mu 2 pkt.
• pierwszą piłkę można złapać, następne dwa odbicia już sposobem siatkarskim,
• zagrywka może być wykonana z wyznaczonego, bliższego siatki miejsca,
• za umieszczenie piłki bezpośrednio w wyznaczonym, końcowym sektorze boiska zespół otrzymuje 2 pkt.
• piłka może się raz odbić od parkietu.

Kolejny wariant Ligi Trójek dotyczy systemu spadku i awansu. Możemy wprowadzić regułę, że spadek i awans dotyczy nie dwóch a trzech zawodników, czyli:

• z I ligi spadają zawodnicy, którzy po 10 meczach uplasowali się na miejscach 4, 5 i 6,
• z ligi II spadają zawodnicy z miejsc 3,4 i 5 a awans do I ligi uzyskują gracze z miejsc 1,2 i 3,
• i podobnie w lidze III – awansują gracze z miejsc 1,2 i 3.

Jak widzimy w tym przypadku stosujemy większą rotację zawodników co powoduje, że gracze przemieszczają się po ligach dynamicznie i zawodnik z ligi III ma znacznie krótszą drogę by po dwóch dobrze rozegranych turniejach trafić do I ligi.