Gra w piłkę siatkową opiera się głównie na działaniach zespołowych. Zwycięstwo w meczu/turnieju odnosi drużyna. Zadania stawiane w grze wymagają jednak specjalnych dyspozycji i umiejętności od poszczególnych zawodników – specjalizacja funkcji i pozycji. To często od nich – zależy sukces zespołu. Nie bez znaczenia jest zatem wyróżnianie w meczu najlepszego zawodnika (nagroda MVP) oraz przyznawanie nagród najlepszym zawodnikom w turniejach ME, MŚ, LŚ, PŚ, IO na poszczególnych pozycjach: atakującym, blokującym, przyjmującym, rozgrywającym, libero, a także najskuteczniejszym, i zagrywającym. Aby doprowadzić zawodników do takich sukcesów muszą oni przejść wieloletni proces szkolenia oraz zdobywania umiejętności i doświadczeń w grze na różnych poziomach zaawansowania. Osobnicze możliwości rozwoju mistrzostwa sportowego determinowane są przez dwie grupy czynników. Pierwszą z nich stanowi zespół uwarunkowań genetycznych, drugą wpływy środowiska przejawiające się w procesie treningu.

Celem treningu jest rozwinięcie najwyższych specjalistycznych dyspozycji sportowych równolegle do wzrastających możliwości biologicznego potencjału. Stąd konieczne jest prowadzenie treningu „progresywnego”, optymalizującego drogę poszczególnych zawodników do pełni rozwoju sportowego w wieku dojrzałym, chociaż najczęściej bez spektakularnych osiągnięć w wieku młodzieńczym. Należy zatem spokojnie i rozważnie zmierzać do celu, pośpiech może tylko zaszkodzić! Takie podporządkowanie wyraźnie określa zasadnicze funkcje sportu – szczególnie młodocianych zawodników.

Proces szkolenia zawodnika - trening sportowy, najogólniej można ująć jako oddziaływanie jednego człowieka - trenera na drugiego - zawodnika, zgodnie z określonymi zasadami. Złożoność tego oddziaływania wynika z faktu, że jego celem jest kształtowanie dyspozycji psychofizycznych jednostki i jej wychowanie.

Trening sportowy, niezależnie od programowych celów perspektywicznego kształtowania najwyższego poziomu sportowego, jest w znacznej mierze procesem wychowawczym. Stąd też wszelkie nieprawidłowości zakłócające ten proces mają znaczenie nie mniejsze niż uwarunkowania rozwojowe, zdrowotne i metodyczne. Jeśli te dwie sfery oddziaływań będą w sposób zrównoważony obecne w programie treningu, można oczekiwać, że założony cel, czyli zawodnik przygotowany do uzyskiwania wysokich wyników sportowych i realizacji innych zamierzeń życiowych będzie spełniony. Podstawowym warunkiem osiągnięcia tych celów jest, aby zawodnika traktować podmiotowo, na każdym etapie rozwoju kariery sportowej. Najpełniej wyraża to zasada indywidualizacji.

Zasada indywidualizacji w treningu sportowym przejawia się w organizacji treningu, niemal w każdej fazie jego przebiegu, skierowanego na kształtowanie, rozwijanie niezbędnych cech i najlepszych właściwości (predyspozycji i uzdolnień) konkretnego zawodnika, które umożliwią mu osiągnięcie najwyższych wyników sportowych.

Zasada ta wypływa z samej istoty treningu sportowego, który jako celowy, ciągły, wieloletni, systematyczny, przemyślany, zorganizowany, zaplanowany i kierowany proces specjalizacji sportowej zawodnika zmierza do rozwinięcia tych jego cech: fizycznych (somatycznych, sprawnościowych) i psychicznych, które umożliwią mu osiągnięcie najwyższego wyniku sportowego.

Zasadniczą rolę w procesie treningu wraz z zasadą indywidualizacji spełnia zasada podmiotowości. Podmiotowe traktowanie zawodnika wyraża się m.in. w tym, że jest on czynnym współuczestnikiem/współtwórcą procesu treningu, bierze udział w układaniu planu treningowego, w ocenie gry w zawodach, swoich postępów, osiągnięć i niedostatków.

Od właściwego rozumienia i respektowania zasad zależy pomyślny przebieg i efekty procesu szkolenia - wytrenowanie, opanowanie umiejętności technicznych i taktycznych, wyniki sportowe, rozwój osobowości zawodnika.

Indywidualizacja treningu wynika z faktu, iż każdy człowiek jest inny. Zawodnicy są uzdolnieni w różnym stopniu, mają różną budowę ciała, różne temperamenty i zainteresowania, a ponadto występują wśród nich różne typy wyobrażeniowe, jak np.: wzrokowy, słuchowy, werbalny. Można jeszcze wyróżnić typy umysłowości: Różnią się poziomem aktywności ruchowej, ruchliwością procesów nerwowych, a także stosunkiem do siebie i świata zewnętrznego, motywacji, inteligencji. Jest oczywiste, że nie można ich wszystkich traktować jednakowo, do każdego zawodnika trzeba znaleźć specjalną drogę. Przejawem indywidualizacji w treningu jest uwzględnienie wszystkich cech i właściwości osobowości zawodnika.