Rok 2012 obfitował w wiele emocji na siatkarskim podwórku. Poziom ligi krajowej nieustannie rośnie, marketingowo i wizerunkowo polska siatkówka stała się wzorem dla innych dyscyplin. Również w tym roku został zapoczątkowany projekt, który może zmienić przyszłość polskiej siatkówki.
Lądując ponad 40 lat temu na Księżycu, Neil Armstrong powiedział, że to wydarzenie jest małym krokiem dla człowieka, ale wielkim dla ludzkości. Podobnie jest z Siatkarskimi Ośrodkami Szkolnymi, w skrócie S.O.S., które są małym krokiem dla szkoły i uzdolnionej siatkarsko młodzieży, nauczyciela czy trenera siatkówki, lecz wielkim dla całej dyscypliny. Ośrodki te są jednym z elementów Programu nauki gry w siatkówkę dla dzieci i młodzieży, będącego praktyczną metodą upowszechniania sportu w środowisku najmłodszych opracowanym przez PZPS i realizowanym ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki.
SKALA MAKRO
Na czym polega ta nowość? Dotychczas po każdej nieudanej imprezie sportowej pojawiały się liczne oskarżenia: a to o brak spójnego programu szkolenia młodzieży, a to o brak pomocy ze strony państwa, o niedostatecznie wykwalifikowaną kadrę trenerską. Innymi słowy: o brak skutecznego systemu w zakresie nauczania tej czy innej dyscypliny sportu. Program opracowany pod auspicjami PZPS przez specjalistów z Akademii Polskiej Siatkówki ma za zadanie popularyzację postaw prosportowych wśród dzieci i młodzieży za pośrednictwem siatkówki, a tym samym stworzenie w przyszłości zaplecza dla sportu wyczynowego i narodowych zespołów olimpijskich. Minister Joanna Mucha po nieudanych igrzyskach olimpijskich w Londynie apelowała o to, by poszczególne dyscypliny sportu stały się masowe, a także by sport stał się swoistym stylem życia. Dokładnie o to chodzi w tym programie. – Wielomilionowa wspaniała publiczność siatkarska, sukcesy odnoszone przez nasze reprezentacje narodowe i najlepsze kluby oraz powszechne zainteresowanie mediów naszą dyscypliną wykreowały popularność siatkówki także w środowisku dzieci i młodzieży. Mając to na uwadze, Polski Związek Piłki Siatkowej postanowił wdrożyć ogólnopolski program popularyzacji siatkówki wśród dzieci i młodzieży, który uzyskał aprobatę Ministerstwa
Sportu i Turystyki a środki finansowe na jego organizację środowisko
siatkarskie zawdzięcza wicepremierowi Waldemarowi Pawlakowi – powiedział
prezes Polskiego Związku Piłki Siatkowej, Mirosław Przedpełski,
podczas konferencji prasowej inicjującej realizację programu.
Według założeń programu nauki gry w siatkówkę dla dzieci i młodzieży
na lata 2012 - 2015 opieką ma być objęty cały proces szkolenia, ale nie
w skali mikro, lecz w skali ogólnopolskiej. Program został podzielony
na konkretne zadania, których wdrożenie wymaga konsekwentnej pracy,
a rozłożenie ich na lata 2012-2015 ma zagwarantować realizację
zamierzonych celów.
SZKOLENIE
Podstawowym zdaniem jest szkolenie nauczycieli wychowania fizycznego, instruktorów i trenerów siatkówki. Chodzi jednak o system szkolenia jednakowy dla wszystkich szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych oraz realizowany także w sposób bardzo do siebie zbliżony, aby dzięki temu uzyskać efekt unifikacji nauki i doskonalenia gry w siatkówkę w całej Polsce. Założenia te zostały przed trzema laty określone przez Akademię Polskiej Siatkówki w „Programie rozbudowy zaplecza polskiej siatkówki” i obecnie doczekały się realizacji w środowisku dzieci i młodzieży. Zakres szkolenia i jego formy opracował zespół specjalistów pod kierunkiem trenera Zbigniewa Krzyżanowskiego, pełniącego obowiązki szefa szkolenia programu oraz trenerzy mogący poszczycić się sukcesami w pracy z dziećmi i młodzieżą oraz doświadczeniami dydaktycznymi, między innymi mgr Wojciech Kasza z AWF Kraków i doc. dr Grzegorz Grządziel, kierownik Zakładu Piłki Siatkowej AWF Katowice. Tworzone na potrzeby programu materiały dydaktyczne będą uzupełnieniem i rozwinięciem myśli trenerskiej zawartej w Zeszytach metodyczno-szkoleniowych dla klas I-VI szkoły podstawowej oraz w podręczniku dla nauczycieli, instruktorów i trenerów Program szkolenia siatkarza. Młodzik. Kadet. Junior, wydanych przez Akademię Polskiej Siatkówki. Program dostarczy wielu scenariuszy lekcji wychowania fizycznego poświęconych nauczaniu siatkówki, filmów szkoleniowych oraz udostępni szkoleniowcom takie pomoce do planowania i prowadzenia lekcji, jak system grafik obrazujących poszczególne ćwiczenia. Dla udostępnienia aktualnej nowoczesnej wiedzy na temat nauczania piłki siatkowej zostaną przetłumaczone ważne i sprawdzone w praktyce edukacyjnej podręczniki zagraniczne. Między innymi Minivolley wraz z wideolekcjami włoskich autorów oraz Coaching Youth Volleyball - jest to jeden z wielu zasobów szkoleniowych Amerykańskiego Programu Edukacji Sportowej. Te i inne podręczniki zostaną przekazane wielu szkołom w Polsce, a wydanie kolejnych zostało przewidziane na następne lata realizacji programu. Udostępnienie nauczycielom wychowania fizycznego wiedzy, jak nowocześnie i skutecznie nauczać gry w siatkówkę, to zasadnicze założenie programu. To oni bowiem tworzyć będą najszerszą podstawę dla rozwoju siatkówki w Polsce i od efektywności ich pracy z dziećmi zależeć będzie, jak przygotowani zostaną do specjalistycznego treningu na poziomie gimnazjum czy liceum najbardziej uzdolnieni. Kształcenie nauczycieli jest procesem wymagającym czasu, stąd realizacja programu została zaplanowana na minimum pięć lat.
S.O.S. dla najzdolniejszych
Siatkarskie Ośrodki Szkolne (S.O.S.), powołane z inicjatywy PZPS przy współpracy z samorządami terytorialnymi pod koniec sierpnia br., skupiają szerokie grono tych uczniów, którzy w siatkówkę grają na wyższym poziomie i w większości uczęszczają do klas ze specjalistycznym wychowaniem fizycznym. W skład S.O.S. wchodzą trzy klasy ze specjalizacją siatkówki z trzech gimnazjów oraz jedna szkoła z terytorialnie nieodległego liceum, tak by możliwa była współpraca struktur i nauczycieli, a uczniowie po zakończeniu gimnazjów mogli kontynuować edukację siatkarską w liceum bliskim ich miejscu zamieszkania.
W strukturach programu chodzi także o to, aby kształcić młodzież według jednego programu nauczania siatkówki i według tych samych założeń. Wszystkie zadania mają być rejestrowane i raportowane, by realizacja programu pozostawała w zgodzie z założeniami. Jednak nie tylko podejście do szkolenia jest inne niż do tej pory. Program stwarza również zupełnie nową, szeroką płaszczyznę współpracy – środowisko – szkoła – kluby – aby zaktywizować dużą grupę nauczycieli i trenerów, dając im możliwość pracy w zorganizowanym systemie. Ma to wpłynąć nie tylko na zwiększenie efektywności szkolenia, ale również ma służyć podniesieniu atrakcyjności zajęć przez wykorzystanie pomocy trenigowych.
O tym, jak ważne i wielkie jest to przedsięwzięcie, niech świadczą liczby. W 2012 roku w projekcie na terenie 16 województw w ramach 32 S.O.S. uczestniczy: 128 szkół, 288 nauczycieli, 5000 uczniów, 4 koordynatorów regionalnych, 31 koordynatorów S.O.S., 32 lekarzy i 32 fizjoterapeutów. Ponadto w 500 szkołach ponadpodstawowych w Polsce istnieją sportowe klasy siatkarskie. Program w ramach Siatkarskich Ośrodków Szkolnych obejmie docelowo 7680 uczniów i 384 nauczycieli wychowania fizycznego. A będzie ich jeszcze więcej.
Wsparcie dla klubów
Obecnie nietrudno jest wskazać większym lub mniejszym klubom, co mają robić. Problem zaczyna się wówczas, gdy nikt nie może zagwarantować realizacji pomysłów. Dlatego pomysłodawcy programu przewidują również wsparcie dla działań klubów młodzieżowych i sekcji piłki siatkowej poprzez dofinansowanie wybranych klubów w rozmaitym zakresie: od pozyskania profesjonalnych kadr trenerskich oraz materiałów szkoleniowych przez wyposażenie w profesjonalny, nowoczesny sprzęt treningowy aż po zatrudnienie profesjonalnego zaplecza medycznego.
Portal
Miejscem, które ma zintegrować wszystkich uczestników programu, będzie portal internetowy. Za jego pośrednictwem będą przekazywane materiały szkoleniowe, realizowany będzie program kształcenia nauczycieli, instruktorów i trenerów szkolących dzieci i młodzież. Powołany zostanie do życia centralny bank talentów siatkarskich oparty na metrykach zawodniczek i zawodników wraz z zapisem wideo ich umiejętności. Portal będzie miejscem kształcenia e-learningowego. Planowane jest wzbogacenie go o kolejne przydatne elementy.
Program ma swoje logo podobnie jak Siatkarskie Ośrodki Szkolne.
Konsekwentna realizacja
Program nauki gry w siatkówkę dzieci i młodzieży realizowany przez PZPS wymaga konsekwentnej realizacji przez kilka najbliższych lat. Jest to przedsięwzięcie pionierskie w polskim sporcie i jak w przypadku wszystkich tego rodzaju autorskich projektów wymaga stałego monitorowania, kontroli efektów i zapewne także elastycznej modyfikacji. Wymaga również nieprzerwanego finansowania, bowiem bez środków finansowych nie da się realizować tak rozległego przedsięwzięcia. Tak więc spełnienia wszystkich tych warunków należy życzyć organizatorom, ale przede wszystkim uczestnikom programu, którymi są dzieci i młodzież oraz nauczyciele, instruktorzy i trenerzy siatkówki.
