Ustawa deregulacyjna

Wcześniej głosowałeś na ten artykuł. Nie ma sensu robić tego po raz drugi. Twój głos nie może zostać zapisany.

Szczególnie ważny staje się rezultat uczenia się, natomiast przestaje mieć znaczenie fakt, czy dana kwalifikacja została nabyta w systemie formalnym, pozaformalnym czy też nieformalnym np. poprzez praktykę. W efekcie uczący się mogą lepiej i szybciej osiągać taki poziom kwalifikacji, jaki jest zgodny z ich aspiracjami oraz możliwościami.

A zatem będą liczyły się:

Wiedza
Umiejętności
Kwalifikacje.

Prace w tym zakresie trwają w Europie, przy określaniu Europejskiej Ramy Kwalifikacji (ERK), jak i w Polsce przy tworzeniu Polskiej Ramy Kwalifikacji (PRK). W myśl tych zasad tworzona była Ustawa deregulacyjna, której art. 25 dotyczy naszego środowiska:

Art. 25 w ustawie z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz. 857, z późn. zm. 38) wprowadza następujące zmiany:

1. art. 41 otrzymuje brzmienie:

„Art. 41. 1. Zorganizowane zajęcia w zakresie sportu w związku sportowym oraz w klubie sportowym uczestniczącym we współzawodnictwie organizowanym przez polski związek sportowy może prowadzić wyłącznie trener lub instruktor sportu w rozumieniu ustawy.

2. Do zadań trenera lub instruktora sportu należy poza prowadzeniem zajęć, o których mowa w ust. 1, przekazywanie aktualnej wiedzy teoretycznej i praktycznej z zakresu treningu sportowego i współzawodnictwa sportowego w danym sporcie.

3. Trenerem lub instruktorem sportu w sportach, w których działają polskie związki sportowe, może być osoba, która:

ukończyła 18 lat;
posiada co najmniej wykształcenie średnie;
posiada wiedzę, doświadczenie i umiejętności niezbędne do wykonywania zadań trenera lub instruktora sportu;
nie była karana za przestępstwa, o których mowa w art. 46-50, lub określone w rozdziale XIX, XXIII, z wyjątkiem art. 192 i art. 193, rozdziale XXV i XXVI ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm. 39).

4. uchyla się art. 42.

Pkt 1. artykułu 41 po zmianach (treść jw.) daje związkowi ogromne uprawnienia, ale i nakłada obowiązki:

Związek sportowy może i powinien określić jakie wymagania edukacyjne powinni spełniać instruktorzy i trenerzy.
To od związku zależeć będzie jak wykształceni będą instruktorzy/trenerzy piłki siatkowej prowadzący zajęcia w związku sportowym i klubie uczestniczącym w rozgrywkach organizowanych przez PZPS.
To związek będzie kontrolować i weryfikować efekty kształcenia.
W myśl powyższej ustawy to związek odpowiedzialny będzie za opracowanie jak najlepszych, nowoczesnych, programów kształcenia adekwatnych do misji związku.
To związek odpowiedzialny będzie za poziom kształcenia i dokształcania się trenerów.
Związek tym samym będzie odpowiedzialny za wydawanie uprawnień (dyplomów) i licencji potwierdzających zdobyte kwalifikacje oraz prowadzenie ewidencji. Będzie to doskonała okazja do weryfikacji i aktualizacji siatkarskiej kadry trenerskiej w Polsce.

Pkt 2. artykułu 41 po zmianach, obliguje instruktora/trenera poza prowadzeniem zajęć, do przekazywania aktualnej wiedzy teoretycznej i praktycznej z zakresu treningu sportowego i współzawodnictwa sportowego. Wiedzę tę trener musi gdzieś zdobyć i umieć przekazać ją swoim podopiecznym i współpracownikom.

Ustawa ta przerzuca ciężar kształcenia instruktorów i trenerów na związki sportowe, a dokładniej odpowiedzialność za ich wiedzę i umiejętności. Tych założeń na pewno nie zmienimy.

Związki sportowe posiadające niewielką w skali kraju kadrę instruktorską i trenerską mogą same organizować i prowadzić proces szkolenia. Duże związki sportowe w tym PZPS, z reguły nie mają struktury, aby organizować i prowadzić dziesiątki kursów instruktorskich i trenerskich, a zatem związek powinien skoncentrować się głównie na kontroli i weryfikacji efektów kształcenia.

PZPS powinien przygotować system kształcenia instruktorów i trenerów podobny do tego jaki funkcjonuje w wielu krajach UE. System powinien być oparty na egzaminie licencyjnym (teoretycznym i praktycznym), który potwierdzałby wiedzę i umiejętności instruktorskie/trenerskie a dalszy rozwój opierał na systemie licencji trenerskich w poszczególnych grupach rozgrywkowych PZPS.

Proponowane kierunki prac nad weryfikacją przygotowania zawodowego instruktorów i trenerów piłki siatkowej w związku z Ustawą deregulacyjną:

• Uzyskanie uprawnień do wykonywania zawodu instruktora/trenera powinny otrzymywać osoby które zdadzą egzamin potwierdzający wiedzę i umiejętności konieczne do pracy. Egzamin dla uzyskania uprawnień instruktorskich bądź trenerskich powinien składać się z dwóch części:

- Egzaminu teoretycznego.
Jego forma musi zostać ściśle określona. Proponujemy egzamin w postaci testu. Liczba i zakres pytań do uzgodnienia. Pytania, podobnie jak i właściwe odpowiedzi powinny być przygotowane i udostępnione przez PZPS.
- Egzaminu praktycznego.
Po zaliczeniu egzaminu teoretycznego - egzamin praktyczny potwierdzający podstawowe umiejętności techniczne, pedagogiczne i demonstracyjne.

Odbycie szkolenia (kursu) nie będzie warunkiem determinującym, upoważniającym do przystąpienia do egzaminu. Sposób zdobycia odpowiedniej wiedzy specjalistycznej i ogólnej będzie dowolny. Każdy będzie mógł uczestniczyć w kursach organizowanych przez różne podmioty zajmujące się kształceniem lub przystępować do egzaminów przygotowując się samodzielnie.

Związek na dzień dzisiejszy posiada:
- Opracowany nowoczesny „Program szkolenia siatkarza”. Program ten powinien być podstawą do kształcenia instruktorów i trenerów.
- Opracowane „Program kształcenia instruktora sportu z piłki siatkowej” i „Program kształcenia na stopień trenera II klasy z piłki siatkowej”. Programy te są spójne z „Programem szkolenia siatkarza”.

I powinien:
- Doprowadzić do spotkania z wybranymi AWF-mi i innymi uczelniami sportowymi kształcącymi trenerów, przedstawić im swój program sugerując włączenie go w programy kształcenia studentów o specjalizacji „piłka siatkowa”.
- Doprowadzić do podpisania porozumień z tymi Uczelniami gwarantujących Związkowi kształcenie zgodne z „Programem szkolenia siatkarza”, egzaminy końcowe tych uczelni dawałyby absolwentom tytuł zawodowy i prawo do prowadzenia zespołów w systemie rozgrywek PZPS.

• Istniejący system doskonalenia zawodowego związany z klasyfikacją klas trenerskich drugiej, pierwszej i mistrzowskiej praktycznie traci swoją zasadność. Zdobywanie kolejnych stopni trenerskich nie wiąże się już obecnie praktycznie z żadnymi przywilejami. Gdyby został utrzymany, stanowiłby jedynie formę wyróżnienia. Nie wpisując go w wynagrodzenia istniejące w sporcie nie ma racji bytu, jest fikcją. Oczywiście temat ten do dalszej dyskusji.

• Weryfikacja uprawnień i doskonalenie zawodowe trenerów.

Ustawa deregulacyjna nie wymaga posiadania uprawnień instruktora lub trenera do prowadzenia zajęć sportowych. Ale Polski Związek Piłki Siatkowej ponosi pełną odpowiedzialność za rozwój i poziom swojej dyscypliny sportu. Dlatego też instruktorzy i trenerzy piłki siatkowej prowadzący zajęcia w klubach sportowych uczestniczących w rozgrywkach organizowanych przez PZPS powinni posiadać odpowiednią wiedzę specjalistyczną. Wiedza ta powinna być przekazywana w trakcie szkoleń dokształcających organizowanych przez PZPS.

Proponuję utrzymać istniejący system konferencji licencyjnych PZPS wprowadzając nazwy:

Licencja B - uprawnia do prowadzenia zespołów II Lig.
Licencja A - uprawnia do prowadzenia zespołów I Lig.
Licencja PRO - uprawnia do prowadzenia zespołów PlusLigi i OrlenLigi.
Licencja C - uprawnia do prowadzenia zespołów w pozostałych klasach rozgrywkowych.
Zasady przyznawania licencji C ustala właściwy miejscowo WZPS, który także wydaje tę licencję.

Wydaje się racjonalne utrzymanie dwóch głównych zasad przyznawania licencji czyli:

• Licencja zostanie przyznana na dany sezon rozgrywkowy, do dnia rozpoczęcia następnego sezonu rozgrywek w danej grupie rozgrywkowej.

• Licencja zostanie przyznana wszystkim trenerom i instruktorom sportu w piłce siatkowej po spełnieniu wymogów formalnych zawartych w regulaminie. Oznacza to m. in., że licencja na prowadzenie zespołu w każdej grupie rozgrywkowej może być przyznana każdemu instruktorowi i trenerowi bez konieczności przejścia całej hierarchii licencyjnej jak dzieje się w niektórych związkach. Zasada ta obowiązuje obecnie i doskonale się sprawdza. Włodarze klubów mają wystarczające wiadomości na temat posiadanej wiedzy i umiejętności angażowanych trenerów. Zasady te reguluje rynek pracy.

Powyższa zasada już od kilku lat wyprzedzała zapisy ustawy deregulacyjnej, umożliwiając wszystkim, którzy posiadają niezbędną wiedzę i doświadczenie poparte tytułem instruktora/trenera pracę w tym zawodzie.

Przepisy nie mogą być także hamulcem w robieniu kariery przez byłych zawodników posiadających dużą praktyczną wiedzę trenerską i bogate doświadczenie zawodnicze zdobyte pod okiem najlepszych trenerów. Nie oznacza to, że automatycznie osoba taka będzie doskonałym trenerem, ale ma do tego wszelkie dane, a jego wiedza może być doskonale przydatna do trenowania zespołu na najwyższym poziomie. Czy wiedza zdobyta praktycznie przez zawodników grających w klubach czy reprezentacji będzie przydatna do treningu dzieci? Moim zdaniem nie. Działajmy tutaj w myśl zasady: dokształcajmy zawodników posiadających nabytą w drodze praktyki wiedzę i zdolności trenerskie, a nie posiadających wykształcenia i kształćmy nowych instruktorów/trenerów zaczynających pracę z młodzieżą.

Przytoczona powyżej zasada, że ważny staje się rezultat uczenia, natomiast przestaje mieć znaczenie fakt, czy dana kwalifikacja została nabyta w systemie formalnym, pozaformalnym czy też nieformalnym np. poprzez praktykę, jest zgodna z nowoczesnymi zasadami kształcenia i doskonalenia zawodowego. Zasada ta jest zgodna z Europejskimi i Polskimi Ramami Kwalifikacji.

W innych związkach sportowych, gdzie istnieje hierarchizacja licencyjnego systemu doszkalania, organizuje się w niektórych przypadkach tzw. „szybką ścieżkę” zdobywania najwyższej licencji. Praktyka tych przypadków uczy, że takie przyspieszone zdobywanie umiejętności jest fikcją, która służy tylko do wypełnienia norm regulaminowych, a ma niewiele wspólnego z wiedzą.
Uważam, że nasze zasady bardzo dobrze wpisują się w nową ustawę deregulacyjną.

Ustawa deregulacyjna przyjęta przez Sejm RP w kwietniu, została skierowana do prac w Senacie. W obecnym kształcie ustawa ta jest częściowo rozbieżna z naszymi oczekiwaniami. Założenia jej stały się faktem, część z nich może być jednak zmieniona przez Senat. Jedna z propozycji takiej zmiany dotyczy tytułu trenera i warunkuje jego otrzymanie ukończeniem studiów wyższych.

Powyżej przytoczyłem tylko podstawowe problemy z jakimi przyjdzie zmierzyć się związkowi po ostatecznym uchwaleniu ustawy deregulacyjnej. Nie może zabraknąć w tej dyskusji głosów środowiska siatkarskiego. Liczę bardzo na Wasze uwagi i propozycje.

Alojzy Świderek

Wszystkie grafiki, zdjęcia, teksty oraz same strony www podlegają ochronie prawnej na mocy ustawy o prawie autorskim. Używanie ich w jakikolwiek sposób bez uprzedniego, pisemnego zezwolenia jest zabronione i może spowodować pociągnięcie do odpowiedzialności cywilnej i karnej w maksymalnym zakresie dopuszczalnym przez prawo.

Oceń artykuł:

2.16 z 5 gwiazdek
1
2
3
4
5

Średnia ocena: 2.16

Artykuły mogą być komentowane tylko i wyłącznie przez zalogowanych użytkowników.
Jeżeli nie posiadasz konta w naszej Akademii - założ je już dziś.

A jak wygląda sytuacja teraz? Swoją drogą, przydałaby się data publikacji artykułu.
Napisany 17-01-2015,11:48 przez Daniel OJCIEC