Udział genów w kształtowaniu sukcesu sportowego, bez względu na dyscyplinę, szacuje się na 66%/1. Wydolność tlenowa, mierzona wskaźnikiem VO2max, jest determinowana przez geny w około 50%/2. Jednocześnie, odziedziczalność siły i mocy mięśni szacuje się w przedziale 30-83%, w zależności od mięśnia i typu skurczów/3. Wzrost, jest również cechą silnie warunkowaną genetycznie, kształtowaną przez geny w około 80%/4. Oznacza to, że najwybitniejsi sportowcy zawdzięczają swój sukces w przeważającej mierze czynnikowi genetycznemu. 

Na podstawie szczegółowych badań DNA, Instytut Analiz Genetycznych INAGEN dostarcza sztabom szkoleniowym danych o cechach fizycznych każdego zawodnika. Informacja ta, służy stworzeniu indywidualnego programu treningowego, umożliwiającego najlepsze wykorzystanie silnych stron fizycznych sportowca oraz kompensacji jego cech niepożądanych. Jest ona również wykorzystywana w procesie doboru kadry zawodniczej przez profesjonalne podmioty sportowe oraz pomaga samym sportowcom wybrać najbardziej optymalną dyscyplinę. 

Materiałem do analizy jest wymaz z jamy ustnej, pobierany przy użyciu specjalnej szczoteczki, tzw. wymazówki. Metoda ta, pozwala na nieinwazyjne i całkowicie bezbolesne pozyskanie wystarczającej ilości materiału biologicznego. Pobranie materiału od jednego zawodnika zajmuje mniej niż 10 minut i można wykonać je w dowolnym miejscu (w klubie, w szkole, we własnym domu). Wyniki badania są niezmienne przez całe życie człowieka - badanie wykonuje się tylko raz.

 

Każdy zawodnik ma inny potencjał sportowy. Wyklucza to, zatem istnienie uniwersalnego programu treningowego, optymalnego dla każdego z nich. Optymalny program treningowy, to program dopasowany do indywidualnych predyspozycji za-wodnika. To program rozwijający jego mocne strony fizyczne, a jednocześnie, w sposób kompleksowy, kompensujący cechy niepożądane w danej dyscyplinie. Cechy niepożądane, jeśli nie są zidentyfikowane odpowiednio wcześnie, mogą stanowić barierę uniemożliwiającą przejście z poziomu amatorskiego do poziomu profesjonalnego.

Siatkówka uznawana jest za sport o wysiłku interwałowym, wymagający odpowiedniego przygotowania motoryczno-wytrzymałościowego. Specyfika dyscypliny charakteryzuje się różną intensywnością zaangażowania mięśni podczas rozgrywanego seta. Przez znaczącą część meczu siatkarze porusza-ją się po boisku z relatywnie niskimi prędkościami, do czego niepotrzebna jest duża moc mięśni. Ponad 70% rozgrywanych akcji trwa po kilka sekund i w tym krótkim, lecz decydującym czasie gry pożądane jest u zawodnika rozwinięcie jak największej, eksplozywnej mocy mięśni, momentami sięgającej granic jego możliwości5. Siatkarze cechujący się dużą mocą mięśni będą, w końcowym rozliczeniu, decydować o losach spotkania. Nie oznacza to jednak, że zawodnicy o mniejszej mocy mięśni nie powinni brać udziału w rozgrywkach na najwyższym poziomie. Znając naturalne predyspozycje do określonego wysiłku fizycznego zawodnika, sztab szkoleniowy jest w stanie tak modelować trening, aby podnosić umiejętności trenujących, które do tej pory mogły być ich słabym punktem oraz tak dopasować pozycję na boisku, by odpowiadała ona najlepiej naturalnym predyspozycjom sportowca.

 

Indywidualizacja treningu w zawodowej siatkówce wydaje się być wskazana ze względu na specyfikę dyscypliny. Długi czas rozgrywanego meczu, a co za tym idzie długotrwałe napięcie mięśniowe oraz okresowe „zrywy” wymagają dużej mocy mię-śni, jak również znacznej wydolności tlenowej. To sprawia, że sztab szkoleniowym musi korzystać z mocno zróżnicowanego treningu zarówno mocy, jak i wydolności. Określenie profilu genetycznego siatkarza pozwala na ścisłą indywidualizację treningu i sprostaniu wymaganiom stawianym w zawodowej siatkówce.

 

Każdy zawodnik może uprawiać dowolną dyscyplinę sportową. Nie każdy jednak, może osiągnąć klasę mistrzowską w dowolnej dyscyplinie. Ograniczenia te, wynikają z genetycznie warunkowanych predyspozycji do rozwoju określonych cech fizycznych. Stosowanie indywidualnego treningu może w dużym stopniu zwiększyć szanse zawodnika na osiągnięcie poziomu profesjonalnego w przyszłości. 

Wszystkim jednak, którym od samego początku zależy na tym, by być właściwie ukierunkowanym w najbardziej optymalnej dla ich predyspozycji dyscyplinie sportowej, INAGEN pomaga wybrać najlepszą drogę. 

Analizując unikalne, wybrane specjalistycznymi metodami fragmenty DNA, wskazujemy ogólne obszary aktywności sportowej (sprinterskie, wytrzymałościowe, techniczne) lub szczegółowo, dyscypliny sportowe (piłka nożna, piłka siatkowa), w których szanse odniesienia sportowego sukcesu są największe w przypadku badanego zawodnika. 

Opracowane przez INAGEN algorytmy charakteryzują się szczególnie wysokimi wskaźnikami czułości i specyficzności. Oznacza to, że wnioskowanie na ich podstawie jest wyjątkowo precyzyjne. 

W połączeniu ze zindywidualizowanym treningiem, podejście to zapewnia najwyższe prawdopodobieństwo osiągnięcia klasy mistrzowskiej. 

1. Guth, L. M. & Roth, S. M. Genetic influence on athletic performance. Curr. Opin. Pediatr. 25, 653–658 (2013). 

2. Bouchard, C. et al. Familial resemblance for VO2max in the sedentary state: the HERITAGE family study. Med. Sci. Sports Exerc. 30, 252–258 (1998). 

3. Costa, A. M. et al. Genetic inheritance effects on endurance and muscle strength: an update. Sports Med. Auckl. NZ 42, 449–458 (2012). 

4. Silventoinen, K., Magnusson, P. K. E., Tynelius, P., Kaprio, J. & Rasmussen, F. Heritability of body size and muscle strength in young adulthood: a study of one million Swedish men. Genet. Epidemiol. 32, 341–349 (2008). 

5. Mikołajewski, R., Jastrzębski, Z., Stępień, P., Radzimiński, Ł. & Wnorowski, K. Trening plyometryczny i szybkości lokomocyjnej w piłce siatkowej. Teor. Prakt. Wych. Fiz. Sportu 0, 39-55 (2013).